print 

PISANKA

opracowała: Jutta Gotthardt, Ulm

Nie tylko na Wielkanoc, lecz także daleko ponad to, nie było i nie ma granic fantazji, by jajku zarezerwować szczeg�lne miejsce. Obok jajka jako wytworu natury znamy jajka z gliny, jako wyr�b ceramiczny, z porcelany, z drewna, ze szkła, z metali szlachetnych, z czekolady, z tworzywa sztucznego i innych materiał�w. Są wystawy poświęcone jajku i tylko niemu poświęcone muzeum. Ludzie wybierają jajka jako obiekt swojego kolekcjonerstwa z r�żnych pobudek.
R�żnorodność zdobienia jajek na Święta Wielkanocne jest interesująca, a w Niemczech częściowo rozpowszechniona w całym kraju, po części regionalnie r�żniąca się. Jajka, kt�re na Wielkanoc służą jako pożywienie, a więc nie wydmuchane, ugotowane na twardo jaja, malowane są wszędzie najczęściej naturalnymi farbami; np. barwnikiem z korzeni marzanny farbiarskiej/alizaryny/, z łupin cebuli, z czerwonego drzewa, z ż�łtego drzewa, z łupin orzech�w włoskich, z malw, z soku czarnego bzu i wielu innych naturalnych barwnik�w. Za pomocą specjalnych technik można osiągnąć też efekt batiku.
Piękny zwyczaj ozdabiania jajek pielęgnują zar�wno artyści jak i utalentowani laicy. Od czasu, gdy istnienie pisanki jest udowodnione w naszej przestrzeni kulturowej, powstały techniki, kt�re prowadzą do kunsztownych efekt�w. W tym celu jajka są najczęściej wydmuchiwane (jest też metoda, kt�ra pozwala wysuszyć jajko) i w ten spos�b są prawie nieograniczenie trwałe, o ile traktowane są z troską. Wydmuszka jest delikatna materią.

Wydrapywanie = lub technika batiku , malowanie, oklejanie wysuszonymi elementami roślin, ozdabianie wzorami z siemienia lub słomki to tylko niekt�re z możliwości, by z pisanki zrobić małe dzieło sztuki.
Jako przykład tradycji robienia pisanek o randze sztuki znana jest w Niemczech mała miejscowość Mardorf w Hesji. Artystyczne zdobienie jajek jest tu pielęgnowane od ponad 200 lat.

Zdobienie odbywa się za pomocą delikatnego pi�rka i płynnego wosku pszczelego ; po zanurzeniu w rozpuszczonej farbce wosk odpada i w ten spos�b wcześniej zrobione ślady pozostają białe. Ukazują się filigranowe wzory i symbole. Na wielu pisankach pisane są sentencje, teksty chrześcijańskie lub osobiste albo dobre życzenia- praca wymagająca cierpliwości.
Np.
�Niezliczone szczęście i rozkosz niech dzisiaj ogarnia Cię,
niech jeszcze tysiące razy budzi Cię poranne słońce,
niech zadowolenie i myśli radosne prowadzą Cię przez życie.1982�

Także samo zdobienie ma sw�j sens, tak więc krąg słoneczny jest najstarszym symbolem życia. Serce traktowane jest jako symbol miłości, także płodności. Gwiazda natomiast powinna być symbolem szczęścia i drogowskazem urodzin, drzewo życia oznaką wzrostu. Są stosowane też inne symbole, już sama biegnąca po obrzeżach pisanki dekoracja ma swoje znaczenie (fale: wzloty i upadki w życiu).
Takie pisanki to są małe dzieła sztuki ludowej, kt�rych nie powinno się wkładać do szuflady, lecz cieszyć ich widokiem przez cały rok.