_
  [ZAWiW] [gemeinsamlernen] [LiLL]
_ _ _
  Dreieck nach obenGemeinsamLernen  
_ _ _
  Dreieck nach obenSelf-organised Learning Groups in Europe
_ _
  Dreieck nach obenExperience Reports
_ _ _
    _Arnhem Group  
_ _ _ _
_
_ < Page 3 of 3
_
_ home
_ _
_ _
_ _
_ _ Doke Doude van Troostwijk
_ _
_ _ Hannie Pelleboer-Beuker
_ _
_ _
_ _
_ Zelfstudiegroep in een niet-universitair instituut
_ _
_ _ Concluding Report
_ _
_ _
_ _

Zelfstudiegroep in een niet-universitair instituut

Stand:


print print

Evenwicht tussen vrijheid en structurering:

Er moet een evenwicht gevonden worden tussen de autonomie, de keuzevrijheid en zelfbepaling enerzijds en anderzijds de aan te bieden structurering. Want hoe voorkom je dat deelnemers door gebrek aan ervaring, met als gevolg blinde vlekken voor bepaalde projectelementen, volstrekt verkeerde keuzes maken? De begeleider zal hier voorzichtig moeten manoeuvreren. Hij of zij zal een evenwicht moeten zoeken tussen respecteren van de autonomie, het laten ontdekken en het sturen in een bepaalde richting. Geef je de deelnemers de gelegenheid dwaalwegen te ontdekken om ze zelf te laten bijsturen wat zondermeer leerzaam kan zijn? Of manoeuvreer je de deelnemers, o.a. ter wille van de tijdsdruk en ter voorkomen van frustraties soms preventief het verkeerde pad af?

Aandacht voor relationele aspecten:

Autonomie betekent keuzes maken en dat betekent ook medeverantwoordelijkheid. Dit is medeverantwoordelijkheid voor de zelfontplooiing, binnen het zelfstudieproject, als zelfstandig individu. Maar het betekent ook medeverantwoordelijkheid voor de wisselwerking in de kleinere werkgroepen en uiteindelijk ook voor het functioneren van de grote groep. De begeleider kan de deelnemers van het allereerste begin stimuleren om aan relationele aspecten aandacht te besteden.

Vraag naar de beleving:
  • Heb je er nog plezier in?
  • Gaat alles naar wens?
  • Zijn er zaken die je niet lekker liggen?
  • Wil je nog iets vragen over de samenwerking of juist gebrek aan samenwerking?
  • Zijn er onduidelijkheden over bepaalde afspraken?

Niet iedereen zal deze aspecten op het oog hebben als het gaat om een zelfstudieproject, maar de winst van deelname in een project ligt niet primair in thematische kennisverhoging, maar in de mogelijkheden die er zijn door de ontmoeting met andere mensen. Het vraagt om inspanning van het begeleidende instituut te werken aan een leeromgeving, die zorgt voor veiligheid, voor respect en acceptatie en waardering. Deze leeromgeving zal recht moeten doen aan de persoon van de deelnemers, recht doen aan zijn persoonlijke eigenschappen en aan zijn kennis en ervaring. De begeleider is niet een docent die bepaalt wat de deelnemers moeten doen, maar hij of zij is voorwaardenscheppend voor een stimulerend groeiproces.

De zelfstudiegroep in vergelijking met een ploegentijdrit in de Tour de France

Een praktisch voorbeeld voor samenwerking en medeverantwoordelijkheid is de loegentijdrit in de Tour de France. Een stukje uitleg voor de leken; één keer in de drie weken durende Ronde van Frankrijk wordt er een ploegentijdrit gehouden. Elke vijf minuten start er een ploeg van negen renners en de bedoeling is dat deze groep gezamenlijk een parcours van meer dan vijftig kilometer aflegt. Het principe is dat je als één team begint en ook als één team aan het einde van het parcours van die dag aankomt. Een ploegentijdrit vereist van de teamgenoten goed opletten: steeds naar elkaar kijken. Wie gaat er goed? Wie gaat er wat minder? Wie heeft iemand een lekke band? Kan het tempo wat omhoog of moet er juist iets minder hard worden gereden zodat iedereen mee kan komen? Zo moet het ook tussen de deelnemers en werkgroepen van een zelfstudieproject gaan. Het gaat juist om die continue onderlinge aandacht met dezelfde vragen als in de ploegen van de Tour de France. Hoe gaat het bij jullie? Waar zijn jullie nu? Lopen we te hard? Sluiten onze taken nog goed op elkaar aan?

Moet het perfect zijn?

Het kan zelfs niet perfect zijn. Zowel begeleiders als deelnemers verbinden zich aan een project met als kenmerk hun persoonlijke kwaliteiten, hun sterke mogelijkheden maar ook hun persoonlijke beperkingen en kwetsbaarheden. Perfectie is dus een utopie. Maar waar het om gaat is dat je, met elkaar, deelnemers en begeleider(s), oog voor elkaar hebt. Dat je er op kunt vertrouwen dat wat gedaan wordt eerlijk en gemeend is.

Sleutelwoorden: transparantie en respect

Transparantie

Transparantie houdt in dat iedereen gedurende het hele proces steeds duidelijk laat zien wat er gebeurt. Of het nu gaat over beleidskeuzes, de financiën of aakverdeling, maak de keuzes steeds helder voor de deelnemers en vraag na of die helderheid ook aangekomen is.

Respect

En respect, het is de basis van het intermenselijke verkeer, zowel binnen en buiten het kader van een zelfstudieproject. Helaas laat het huidige wereldbeeld nog steeds zien dat respect niet altijd vanzelfsprekend is.